Przyjęło się uważać, że słaba, kwaśna, wodnista bądź zimna kawa to wina, odpowiednio: baristy, gdy pijemy ją w kawiarni; znajomych, gdy pijemy kawę „w gościach”, i sprzętu, gdy przygotowanie kawy powierzamy domowemu ekspresowi. Czy jednak to właśnie ekspres jest sprawcą zbrodni na tle smaku naszej „małej czarnej” bądź „dużej białej”? Sprawdźmy to!
Obudź kubki smakowe! Dlaczego kawa z ekspresu jest kwaśna?
Zanim zechcemy wyrzucić ekspres przez okno (pomijam kwestie ekologii i kary za taką „utylizację” sprzętu), warto zastanowić się nad kwestią samego smaku kawy i naszych preferencji. Jak smakuje dobra kawa? Dobra, czyli jaka? Słodka, a może orzeźwiająca? Musująca owocami czy wypełniająca usta czekoladową słodyczą? Jeśli zaczynasz swoją przygodę z kawą, a ekspres dopiero się u Ciebie zadomawia, to zachęcam najpierw do odwiedzenia lokalnej kawiarni z kawą wysokiej jakości (o tych lokalizacjach przeczytasz np. w tej książce-przewodniku). Umożliwi to poznanie smaku napoju przygotowanego przez specjalistę, który potem możemy próbować odtworzyć w domowym zaciszu. Czasem można zakupić ziarna, które dana kawiarnia ma „na młynku” – warto pytać baristy, co za ziarno jest aktualnie podawane jako espresso, które przydało Ci do gustu. Warto podkreślić, że jakość samych ziaren kawy ma kolosalne znaczenie i bezpośrednio wpływa na płynny efekt. Dobór kawy do naszych preferencji jest więc ważnym krokiem, aby kawa z ekspresu nie okazała się zbyt kwaśna.
Młynek, młynek wybierz Pani/-e!
Kawa bez młynka to jak dobre paliwo bez samochodu – nawet najlepsze, nie pokażą bez niego swojego potencjału. Dlaczego? Kawa już po kilkunastu minutach od zmielenia traci cenne aromaty, stąd słaba jakość przygotowanego naparu. Unikaj w miarę możliwości wcześniej zmielonej i źle przechowywanej kawy. Warto więc zainwestować w dobry młynek, o czym pisał już w 2018 Piotr Jeżewski, czasem jest on wbudowany w konstrukcje ekspresu ciśnieniowego, czasem będzie oddzielnym urządzeniem. Więcej o doborze młynka przeczytasz we wspomnianym tekście Piotra, warto teraz jednak dodatkowo zaznaczyć, że bez niego daleko nie zajedziemy.
Na wszystko wpływa – woda się nazywa! Dlaczego kawa z ekspresu jest słaba?
Największy, bo przeszło 90-98% udział w filiżance/kubku/szklance kawy stanowi woda (różnice wynikają z rodzaju kawy, w espresso będzie to wartość bliższa 90%, przy kawie filtrowanej – 98%). Dlatego jakość wody przekłada się na jakość i smak kawy z ekspresu. Warto używać filtrowanej wody, zwłaszcza, gdy w miejscu używania ekspresu woda z kranu jest dość twarda (można to poznać po osadzaniu się kamienia w czajniku). Do filtrowania wody nadają się dzbanki bądź specjalne systemy umieszczone już bezpośrednio w ekspresach automatycznych – wystarczy tylko zamontować dedykowany filtr wewnątrz urządzenia.
Kawa jest zbyt… Co robię źle?!
Przyjrzyjmy się wspólnie najczęstszym określeniom kierowanym w stronę nieakceptowalnej porcji kawy.
„Moja kawa z ekspresu jest zbyt kwaśna! Dlaczego?” – może to wynikać z nieprawidłowej proporcji ziaren do wody bądź stanu higienicznego ekspresu. W przypadku urządzeń manualnych powinniśmy skontrolować ilość użytej kawy i stopień jej zmielenia – odpowiednio dobrane ustawienia, do konkretnych ziaren, przełożą się na smak kaw mlecznych i espresso, aby nie wyszło zbyt kwaśne. Jeśli ekspres automatyczny nagle przyrządza kwaśne w smaku porcje kawy to przyczyn należy szukać w kilku miejscach: zakamienionym wnętrzu urządzenia, nieprawidłowym przepłukaniu ekspresu po odkamienianiu (nuta kwasku cytrynowego to nie jest coś, co chcielibyśmy wyczuć w kawie), bądź w zbyt niskiej temperatury parzenia, co wiązać się może z awarią bojlera/systemu grzewczego.
„Moja kawa jest zbyt słaba! Nie czuję jej smaku!” – dlaczego kawa z ekspresu jest słaba? Słaba kawa z ekspresu powstanie, gdy używana kawa jest nieświeża, zwietrzała bądź mielona już jakiś czas temu. Warto też sprawdzić stan filtra wody. Gdy jest już zużyty, wtedy nie filtruje wody prawidłowo. Twarda woda skutkuje kawą słabą w smaku, ze względu na zbyt dużą mineralizację. Z tego powodu powinniśmy również unikać stosowania butelkowanej wody mineralnej jako bazy do kaw. Jeśli chcemy już użyć wody zamkniętej w plastiku, szukajmy wody źródlanej o zrównoważonej ilości minerałów.
„Moja kawa jest zbyt wodnista! Dlaczego?” – sprawdź ustawienia ekspresu. Niektóre z nich umożliwiają ustawienie pożądanej „mocy”, czyli najczęściej wielkości porcji ziaren z jakich przygotowywana jest kawa. Przyczyną kawy-lurki może być też nagromadzenie zanieczyszczeń wewnątrz ekspresu. Odkamienianie przeprowadzone według instrukcji konkretnego modelu powinno przynieść pozytywny efekt. Przy ekspresach manualnych wodnistość może wynikać ze zbyt grubego stopnia zmielenia kawy – należy wtedy kawę zmielić nieco drobniej.
Dbaj o mnie, a obsypię Cię złotem!
Konserwacja – słowo klucz w kwestii zapewniania długiego i prawidłowego działania sprzętu AGD. Nie inaczej jest w przypadku wszelkiej maści ekspresów ciśnieniowych. Regularne czyszczenie, świeżo mielona kawa, przeprowadzane w prawidłowych interwałach odkamienianie oraz wymiana części (np. filtra do wody) odwdzięczą się smakiem przygotowywanych kaw. Higiena ma znaczenie, a przy systemach mlecznych jest to konieczność – tutaj niechlujność może odbić się na naszym zdrowiu. Nabiał uwielbia drobne zakamarki więc prawidłowe, regularne czyszczenie jest koniecznością. Na szczęście, w większości przypadków, nie jest to nic trudnego a ekspres sam przypomina nam o potrzebnym działaniu.
Czasem jednak zawiedzie urządzenie, a kawa z ekspresu ciśnieniowego wychodzi kwaśna…
Zdarza się jednak, powracając do historii z początku artykułu – że słaby smak kawy będzie wynikał z błędu urządzenia. Czasem coś się psuje i tyle. Warto w takiej sytuacji skorzystać z gwarancji producenta i oddać sprzęt w odpowiedzialne ręce fachowca. Samodzielne próby demontażu i naprawy mogą skutkować większym uszkodzeniem i unieważnieniem gwarancji. Do najczęstszych awarii można zaliczyć te dotyczące pompy, przez co kawa z ekspresu wychodzi wodnista, słaba w smaku i mętna w wyglądzie oraz uszkodzenia systemów grzewczych. Szczegółowy opis konkretnych awarii i sposobów postępowania w sytuacjach kryzysowych można odnaleźć w instrukcji obsługi dołączanej do urządzenia.
Będzie dobrze! Kwaśna kawa z ekspresu już Ci nie straszna!
Teraz już wiesz co należy robić, aby kawa z ekspresu nie była kwaśna, cieszyła nas swoim smakiem, aromatem i jakością, która wstępnie ukryta jest w ziarnach kawy. Jeśli masz wątpliwości – zawsze możesz zapytać innych użytkowników, np. na coffeedeskowej grupie wsparcia na Facebooku. Poświęć trochę uwagi celnej diagnozie ekspresu a łatwo będzie Ci wyeliminować problem – „będzie dobrze” i tego się trzymajmy!
