Herbata wysokiej jakości wytwarzana jest z dwóch pierwszych listków oraz pączka. Zbierana i produkowana jest ręcznie, rośnie wolna od sztucznych nawozów czy pestycydów a charakter jej uprawy kształtuje jej smak.
– Herbaciana Para, Brown House & Tea
W dzisiejszym wpisie przedstawimy w pigułce gradacje herbat. Dlaczego w pigułce? Temat gradacji jest bardzo szeroki i taka pełna dawka wiedzy może przyprawić o ból głowy każdego, kto dopiero zgłębia tajniki herbacianego świata. Nie chcemy też, aby podczas lektury czytelnik myślał o tym, by jak najszybciej zaparzyć sobie mocną, czarną… herbatę oczywiście :), aby nie zasnąć. Choć zachęcamy do tego, by czytaniu o herbacie towarzyszyło również jej picie, wtedy możemy doświadczać tego herbacianego świata wieloma zmysłami. Kubek w dłoni? Wróćmy więc do tematu gradacji herbacianych liści.
Gradacja zielonych herbat chińskich
Większość wyprodukowanej herbaty w Chinach to herbata zielona. Przy współpracy z chińskimi ogrodami spotykamy się nie tylko z bardzo dużą ilością herbaty, ale również z jej różnorodnością. Od podstawowych, takich jak gunpowder, Zhenmei czy znana doskonale w Europie sencha po herbaty z półki premium – mao feng czy wiosenny longjing. W zależności o tego, czy sięgamy po tak zwany basic czy szukamy wyrafinowanych i często nietypowych nut smakowych wśród herbat speciality spotkamy się z różnymi oznaczeniami jakości. Podstawowe herbaty chińskie, jak np. Zhenmei możemy wybrać w 5 jakościach liścia od G1 (najwyższa jakość) do G5. Ten system oceny jakości liści najczęściej występuje u producentów w kontekście popularnych herbat. Czasem można spotkać się również z oznaczeniem do G7, a nawet G9. W niektórych wersjach special również będzie występować jakość wyższa G1. Warto jednak zapamiętać, że im wyższa liczba przy literze G, tym herbata jest niższej jakości. W przypadku mniej popularnych pozycji, w zależności od ogrodu znajdziemy np. jedynie oznaczenia G1 oraz G4 z pominięciem wszystkiego pomiędzy.
Warto pamiętać, że oznaczenia te są przede wszystkim dostępne dla kupców, takich jak np. nasza marka, którzy pozyskują liście herbaty z ogrodów. Raczej nie stosuje się ich w opisach sprzedaży detalicznej. Jednak jeśli producent mówi, że w ofercie ma herbatę wysokiej jakości to powinna to być herbata G1-G4. Pamiętaj, że zawsze możesz zapytać producenta o jakości oferowanej herbaty.
Zdarzyło Ci się zastanawiać, dlaczego na pierwszy rzut oka “ta sama” herbata sencha w Polsce jest sprzedawana za 10 zł i za 40 zł za opakowanie tej samej wagi?
Nie ma w tym nic dziwnego. Oznacza to, że są one po prostu innej jakości. Kiedy jakaś marka sprzedaje 50g senchy za 5 zł możesz z góry założyć, że będzie to całkowicie podstawowa herbata. Po otwarciu zauważysz, że herbaciane liście są połamane z domieszką patyczków oraz pyłu. Kształt liści niekonsekwentny, a smak i zapach po zaparzeniu po prostu niedobry. W przypadku zielonej herbaty będzie to z pewnością wiele goryczy, przez co możesz stwierdzić, że zielona herbata jest nie tyle niesmaczna, co wręcz paskudna! Nie rób sobie tego!
Jeśli sięgniesz po chińską herbatę liściastą w markecie w Polsce to w większości przypadku (99%) możesz mieć pewność, że kupiec postawił na jakość G5-G9. Nadal są to “herbaciane liście”, jednak ich jakość sprawia, że cena takiej herbaty jest atrakcyjna dla kupca. To, że herbata jest liściasta nie oznacza, że jest najwyższej jakości. Wielu producentów, których herbaty liściaste można zakupić w marketach czy nawet na tak zwaną wagę w sklepach specjalistycznych określa ją mianem pełnych liści. Jeśli jednak szukasz naprawdę wysokiej herbaty o pełnych liściach zwracaj uwagę na oznaczenia jakości.
Podejrzewamy, że wiele osób, które z nadzieją na wypicie zdrowej, jakościowej i wartościowej w smaku i zapachu herbaty zakupi ją u nie do końca transparentnych producentów, może wrócić do domu, zaparzyć liści zielonej herbaty tylko raz, aby sprawdzić co się w nich kryje i się rozczarować albo po prostu nie zachwycić. Oczywiście, nie mamy na myśli wszystkich, bo wśród setek produktów znajdują się podobni do nas producenci, którzy tworzą z pasją, z myślą o klientach, którym składają obietnicę i przed którymi odpowiadają!
Do herbaty o jakości G5-G9 przywiązuje się najmniej uwagi, liście będą często połamane, niespójne w kolorze bądź niestarannie pozwijane czy obrobione. Najczęściej nie znajdzie się tam żadnych pączków. Liście będą pochodzić często z jesiennego zbiór lub będzie to miks letni czy jesienny, którym Chińczycy nie będą zainteresowani na własny użytek (są wyjątki).
Kiedy sami stajemy przed wyborem herbaty dla naszej marki Brown House & Tea, w szczególności zwracamy uwagę na to, aby ściągać liście z pierwszego zbioru, które są dużo bogatsze w aromat czy polifenole. Wynika to z tego, że dobre uprawy nie eksploatują krzewów przez cały rok, często po okresie jesiennym zaprzestają zbiorów. Takie listki zebrane wczesną wiosną będą najbogatsze w cenne wartości, ale i najsmaczniejsze.
W przypadku oceny już konkretnych herbat zielonych czy oolong speciality, należy zwracać dużą uwagę na region, z którego pochodzą liście. Bardzo często powiązane są z konkretnymi miejscami w Chinach, np. słynna herbata Mao feng pochodzi z regionu Huang Shan. Im wyżej rośnie herbata tym często towarzyszy temu procesowi niższa temperatura, co za tym idzie wolniejszy wzrost rośliny i ciekawszy jej charakter. Im ciekawszy charakter, tym ciekawszy smak. Sama jakość oraz walory zdrowotne będą też zależały od tego, jaki został użyty kultywar rośliny, kiedy (o jakiej porze roku) liście czy pąki zostały zerwane, o czym już wcześniej pisaliśmy. Kolejnym istotnym elementem będzie obróbka liści po zebraniu, do której przejdziemy w kolejnych częściach naszych herbacianych opowieści.
Oznaczeń typu G1-G5 nie znajdzie się bardzo często na opakowaniach herbaty. Właśnie dlatego wspominamy o tych aspektach, które mają wpływ na jakość herbaty. Informacje o regionie, czasie zbiorów powiedzą o wysokiej jakości herbaty. Najważniejsze jest próbowanie, testowanie i porównywanie smaków herbat, jak i sprawdzanie informacji z producentem. Co ciekawe Chińczycy bardzo często zawierają pochodzenie swoich herbat w nazwie herbaty, tym bardziej jeśli herbata pochodzi ze słynnego regionu, np. Tai Ping Hou Kui, czyli herbata Hou Kui pochodząca z okolic jeziora Taiping w prowincji Anhui.
Chińskie herbaty czarne
Czarne herbaty w Chinach produkowane są w znacznie mniejszej ilości niż herbaty zielone, dlatego też o ich gradacji będziemy pisać tu nieco krócej. Tym bardziej, że w przypadku chińskich, liściastych herbat czarnych możemy zastosować podstawową gradację od G1 do G5 (nawet przy podstawowej czarnej herbacie Congou lub inaczej nazywaną Keemun). Dla przykładu nasza herbata Black Tea & Rose bazuje na czarnej herbacie congou kemmun (gong fu) G1 i aromatyzowana jest tradycyjnie leżakując ze świeżymi kwiatami róży, które rosną w tym samym ekologicznym ogrodzie. Herbata congou jest podstawą w czarnych herbatach chińskich. Można w niej łatwo odnaleźć nuty słodkie nuty kwiatowe i palone. Często występuje w luksusowych mieszankach herbat English Breakfast, dużo rzadziej spotkać można czarną herbatę chińską w Polsce gdzie najczęściej czarna herbata pochodzi z Kenii czy Sri Lanki. Herbatę z Kenii znajdziecie głównie w popularnych ekspresówkach.
Czarna herbata z Chin mocno różni się smakiem od herbat indyjskich. Choćby ze względu na to, że chińska czarna herbata będzie pochodziła z odmiany camellia sinensis, a indyjska głównie z camelii assamica. Będą również mocno różniły się warunkami uprawy. O herbacie indyjskiej opowiemy jednak w kolejnym artykule. Mamy nadzieję, że teraz, kupując chińską herbatę liściastą z łatwością określisz jej jakość. Gwarantujemy, że gdy już spróbujesz tej z oznaczeniem G1 czy G2 poczujesz smak jakościowych, wartościowych liści.
