Sezon zbiorów kawy trwa, a zmiany klimatyczne i rosnące ceny stawiają producentów przed ogromnymi wyzwaniami. Jak tegoroczne zbiory wpłyną na smak Twojej kawy i jej cenę w najbliższych miesiącach oraz na jakie kawy warto obecnie zwrócić uwagę?
Kawa ma bogatą historię, która sięga IX wieku, kiedy to według legendy odkryto jej właściwości w Etiopii. Od tego czasu kawa przeszła długą drogę, stając się jednym z najpopularniejszych napojów na świecie. Jej wpływ na kulturę i społeczeństwo jest ogromny – od rytuałów picia kawy w Etiopii po nowoczesne kawiarnie w miastach na całym świecie. Kawa nie tylko pobudza zmysły, ale także łączy ludzi, stając się pretekstem do spotkań i rozmów.
Skąd bierze się kawę?
Kawa jest uprawiana w tzw. „pasie kawowym”, który obejmuje regiony między zwrotnikami Raka i Koziorożca. W tym obszarze znajdują się kraje o idealnych warunkach klimatycznych do uprawy kawowca.
Ameryka Południowa
Brazylia jest największym producentem kawy na świecie, a jej zbiory odbywają się głównie w regionach Minas Gerais i São Paulo. Brazylijskie kawy charakteryzują się niską kwasowością oraz nutami czekolady i orzechów. Wysokość upraw wynosi zazwyczaj od 800 do 1200 m n.p.m., co sprzyja uzyskiwaniu pełnych smaków.
Kolumbia to kolejny ważny gracz na rynku kawowym. Regiony takie jak Huila i Antioquia oferują kawy o bogatych profilach smakowych – od owocowych po czekoladowe. Zbiory w Kolumbii odbywają się dwa razy w roku: od września do grudnia oraz od marca do czerwca.
Afryka
Kenia jest znana z wyraźnej kwasowości oraz owocowych aromatów. Uprawiana na wysokościach od 1600 do 2000 m n.p.m., kenijska kawa często ma nuty cytrusowe i jagodowe, co czyni ją jedną z najbardziej poszukiwanych na rynku.
Etiopia, uważana za kolebkę kawy, oferuje niezwykłą różnorodność smaków, od owocowych po kwiatowe, po takie, które smakują niemal jak herbata. Wysokość upraw oraz różnorodność mikroklimatów przyczyniają się do unikalnych profili smakowych etiopskich ziaren.
Azja
W Azji Indonezja, szczególnie Sumatra i Jawa, produkuje kawy o pełnym body i ziemistych nutach. Indonezyjskie kawy często mają niską kwasowość oraz intensywne smaki, co czyni je idealnymi dla miłośników mocniejszych aromatów.
Wietnam, głównie znany z produkcji Robusty, która jest bardziej gorzka i ma wyraźne nuty czekolady. Kawa w Wietnamie jest często uprawiana na niższych wysokościach, co wpływa na jej charakter.
Czy kawa rośnie cały rok?
Sezon na zbiory kawy to okres, który ma kluczowe znaczenie dla producentów, kupców i konsumentów. Zbiory kawy odbywają się zazwyczaj raz lub dwa razy w roku, w zależności od regionu i odmiany kawowca. W krajach takich jak Kolumbia i Kenia, gdzie warunki klimatyczne sprzyjają kwitnieniu roślin dwa razy w roku, można zaobserwować zarówno główne, jak i drugorzędne zbiory. W przypadku większości krajów, zbiory trwają od trzech do pięciu miesięcy, a ich czas zależy od wielu czynników, takich jak wysokość nad poziomem morza, temperatura oraz lokalne warunki pogodowe. Na przykład w Brazylii, jednym z największych producentów kawy na świecie, sezon zbiorów rozpoczyna się w maju i trwa do września. W tym czasie plantatorzy zbierają owoce kawowca, które są następnie oceniane pod kątem jakości i wielkości plonów. Te dane są kluczowe dla ustalania cen kawy na rynku globalnym.
W Afryce, zbiory odbywają się głównie między listopadem a lutym. W Kenii główne zbiory mają miejsce od lutego do kwietnia oraz od listopada do grudnia, co sprawia, że kawa kenijska jest dostępna przez większą część roku. Z kolei w Etiopii, znanej jako kolebka kawy, sezon zbiorów trwa od listopada do stycznia. W krajach azjatyckich takich jak Wietnam i Indonezja zbiory odbywają się głównie od maja do września. Każdy z tych okresów zbioru jest ściśle związany z cyklem wegetacyjnym rośliny oraz specyfiką lokalnego klimatu.
Warto również zauważyć, że jakość zbieranej kawy może różnić się w zależności od pory roku. Pierwsze zbiory często charakteryzują się niższą jakością ze względu na młodsze owoce, które nie osiągnęły jeszcze pełni smaku. Dlatego też wiele palarni i dystrybutorów czeka na oszacowanie jakości plonów przed ustaleniem cen na cały sezon. Zrozumienie tego kalendarza zbiorów pozwala konsumentom lepiej planować zakupy i cieszyć się świeżą kawą przez cały rok.
Jeśli chcesz wiedzieć więcej o sezonowości, zapraszamy też do lektury artykułu Alka Smęta, w którym opowiada o zbiorach z punktu widzenia roastera.
Kalendarz zbiorów w pigułce
Zbiory kawy różnią się w zależności od regionu oraz warunków klimatycznych. Oto ogólny kalendarz zbiorów dla najważniejszych regionów:
- Brazylia: Zbiory odbywają się od maja do września.
- Kolumbia: Zbiory prowadzone są dwa razy w roku – od września do grudnia oraz od marca do czerwca.
- Kenia: Zbiory odbywają się głównie od października do grudnia.
- Etiopia: Zbiory mają miejsce od listopada do stycznia.
- Indonezja: Zbiory odbywają się od maja do września.
- Wietnam: Zbiory trwają od października do grudnia.
Na co obecnie warto zwrócić uwagę?
Obecnie, na początku roku zbiory kawy w wielu regionach świata są w pełnym toku, jednak ich przebieg jest znacznie utrudniony przez zmieniające się warunki klimatyczne. W Brazylii, największym producencie kawy na świecie, zbiory arabiki są już w 70-80% wyprzedane, a nadchodzące plony zapowiadają mniejsze niż w roku ubiegłym, co jest wynikiem wcześniejszej suszy oraz nieprzewidywalnych opadów deszczu. W związku z tym, ceny kawy osiągają rekordowe poziomy – arabika zdrożała o ponad 20% od początku roku, a jej cena na giełdzie przekroczyła 8,5 tysiąca dolarów za tonę. Wzrost cen kawy nie jest jedynie efektem mniejszych zbiorów, wpływ na to mają także czynniki polityczne i ekonomiczne, dokładnie opisaliśmy całą kwestię w tym artykule.
Wietnam i Indie, które również borykają się z problemami produkcyjnymi, wstrzymują sprzedaż w oczekiwaniu na dalszy wzrost cen. Globalne zapasy kawy na giełdzie spadły, co dodatkowo potęguje presję na ceny. Takie warunki rynkowe zmuszają konsumentów do przemyślenia swoich wyborów zakupowych oraz do zwrócenia większej uwagi na pochodzenie i jakość kawy, co może wpłynąć na przyszłe preferencje dotyczące tego popularnego napoju.
W obliczu rosnących cen i wyzwań związanych z produkcją, warto inwestować w kawę wysokiej jakości, pochodzącą z zaufanych źródeł. Wybór świeżej kawy z określonym regionem czy farmą nie tylko wspiera lokalnych producentów, ale także pozwala na odkrywanie nowych smaków i aromatów. Kiedy sięgamy po filiżankę kawy, warto pamiętać o całym procesie, który doprowadził do jej powstania – od zbiorów, przez palenie, aż po parzenie.
