Przychodzi taki moment w życiu kawoszki i kawosza, gdy chcąc otrzymać aromatyczną kawę w domu, rozważasz zakup dobrego ekspresu. Jaki sprzęt wybrać? Ciśnieniowy? Przelewowy? Który sprawdzi się u Ciebie w czterech ścianach? Czym się różni ekspres przelewowy od ciśnieniowego? To są ważne pytania a odpowiedzi mogą nasunąć się same po krótkiej lekturze…
Polski kocioł
Polska, geograficznie, znajduje się pomiędzy dwoma najsilniejszymi kulturami kawowymi. Z jednej strony ciepły front południowy i kultura skoncentrowanej, wyrazistej kawy espresso. Z drugiej strony zimne powietrze z północy, nadpływające wraz z kawą przelewową, o większej zawartości kofeiny i delikatniejszej w smaku. Dzięki temu kofeinowemu dualizmowi, możemy czerpać z dwóch kultur w zależności od naszych preferencji czy upodobań. Można to zaobserwować w przypadku upodobań domowych, ale również w kawiarniach. W zdecydowanych większości miejsc znajdziemy obie wersje napojów – kawę przelewową jak i espresso (oraz napoje mleczne na ich podstawie). Czym się jednak różnią maszyny, które przygotowują te napoje? Który lepiej zadomowić w twoim miejscu?
Mleko czy bez mleka?
Ważnym pytaniem przy wyborze ekspresu jest kawa, którą lubisz pić. W końcu o kawę się tutaj rozchodzi. Warto również pamiętać o najpopularniejszym dodatku do kawy – o mleku. Przeważnie mleczny świat = espresso. Jasne, możemy użyć mleka do kaw z ekspresów przelewowych, jednak to na bazie espresso powstaje flat white, latte czy cappuccino. Jeżeli lubisz zaczynać dzień z delikatnym cappuccino z mleczną pianką na powierzchni, to warto zainteresować się właśnie ekspresem ciśnieniowym. Jeżeli jednak mleko i napoje roślinne to dla Ciebie owoc zakazany, a dzień wydaje Ci się piękniejszy z dużą porcją czarnej kawy, to właśnie ekspres przelewowy może zostać idealnym towarzyszem poranków, popołudni i wieczorów.
Ekspresy ciśnieniowe
Te urządzenia potrafią przygotować porcję espresso – mocno skondensowanej w smaku kawy. Istnieją wersje w pełni automatyczne, półautomatyczne i ręczne. Jak łatwo się domyślić, obsługa tych pierwszych ogranicza się jedynie do wyboru naczynia i wciśnięcia przycisku. Oczywiście pamiętając, że z pustego kawy nie będzie – trzeba wlać mleko do zbiornika i wsypać kawę do pojemnika. Półautomatyczne i ręczne to najczęściej konstrukcje kolbowe – domowy barista niczym specjalista z kawiarni, wsypuje samodzielnie kawę, ubija i zaparza. Wymaga to pewnej wiedzy i umiejętności, które w wersjach automatycznych wydają się zbędne.
W ekspresach ciśnieniowych używa się średnio i ciemno wypalanej kawy, która podkreśli walory otrzymywanego espresso oraz kaw mlecznych.
Od strony technicznej ekspres ciśnieniowy za pomocą pompy wibracyjnej wytwarza ciśnienie i wypycha wodę na powierzchnię kawy. W tym szybkim, około 30 sekundowym, procesie, powstaje mała, skondensowana kawa. W rozwiązaniach automatycznych mleko zostaje spienione i połączone z kawą. W ekspresach kolbowych spienianie mleka, jak i jego łączenie z kawą, leżą po stronie obsługującego ekspres.
Na blogu znajdziesz ranking automatycznych ekspresów ciśnieniowych, który pozwoli podjąć Ci decyzję o wyborze konkretnego modelu.
Jeśli chcesz zgłębić tajemnice obsługi ekspresu kolbowego, to więcej informacji na ten temat znajdziesz w teście przykładowego ekspresu Gaggia Classic.
Ekspresy przelewowe
Świat ekspresów przelewowych to po prostu zautomatyzowana, bardziej powtarzalna wersja alternatyw kawowych – wszelkiego rodzaju kaw z dripperów czy z Chemexa.
Do ekspresów przelewowych sprawdzi się idealnie jasno i średnio palona kawa. Możemy zdecydować się na mieszanki bądź na kawy „single orgin” – każda z nich będzie zachwycała aromatyczną, czarną tonią, której smak będzie zależał od konkretnych, wybranych ziaren.
Ekspres przelewowy to konstrukcyjnie bardzo prosty sprzęt co odzwierciedla się w jego cenie, która jest dużo niższa niż ekspresów przelewowych. W ekspresach przelewowych woda jest zagotowywana, co powoduje wypchnięcie jej w górę na powierzchnię kawy. Następnie grawitacja robi swoje – dystrybuowana woda przelewa się przez porcję kawy i wpada do dzbanka, który znajduje się (najczęściej) na podgrzewanej płytce utrzymującej temperaturę kawy po zaparzeniu. Rola właściciela urządzenia sprowadza się do wlania wody i wsypania zmielonej kawy do pojemnika. No i jest przycisk. Trzeba jeszcze nacisnąć przycisk aby rozpocząć parzenie.
Zastanawiasz się jak działa ekspres przelewowy i jak go używać? Więcej o tym znajdziesz tutaj.
Ekspres do kawy – przelewowy czy ciśnieniowy? Który wybrać?
Wybór ekspresu najczęściej jest podyktowany upodobaniami i od tych warto zacząć przy decyzji zakupowej. Zanim zdecydujesz się na ekspres przelewowy, czy ciśnieniowy warto zadać sobie (i odpowiedzieć) następujące pytania:
- Ile mam miejsca?
- Ekspresy przelewowe bywają mniejsze niż automatyczni, ciśnieniowi kuzyni
- Który rodzaj kawy piję najczęściej?
- Czy w miejscu, do którego planuję zakupić ekspres będzie się spożywało dużo kawy na raz czy mniejsze porcje w różnych porach dnia?
- W przypadku dużego spożycia kawy na raz warto rozważyć zakup ekspresu przelewowego, natomiast przy piciu małych porcji w różnych porach dużo lepiej sprawdzi się ekspres automatyczny
- Spójrz w tył na kawy, które lubisz pić, których pijesz najwięcej i których picie sprawia Ci największą przyjemność. Jakie najczęściej się pojawiają?
To na tych odpowiedziach i przemyśleniach oprzyj się podczas wyboru rodzaju ekspresu. Mam nadzieję, że niezależnie od wybranej ścieżki mocy w kawie, uda Ci się odnaleźć kofeinową nirwanę. Powodzenia!
Jeśli jeszcze nie wiesz, który ekspres – przelewowy, czy ciśnieniowy – spełni Twoje oczekiwania i chcesz dowiedzieć się więcej o różnicach między różnymi typami ekspresów, zajrzyj tutaj.
