Jak ustawić młynek do kawy? Na jaką grubość mielenia?
Własny młynek do kawy śni się po nocach niejednemu bariście i fanowi kawy. W końcu sny przechodzą w rzeczywistość i zwarta, solidna konstrukcja ląduje w rękach i chce się mielić, mielić i mielić. Można do espresso, można do Chemexa czy AeroPressu. Powstaje tu pytanie – jak ustawić grubość mielenia kawy w młynku ręcznym, aby uzyskać dobre efekty w filiżance?
Ustawienie grubości mielenia kawy – nie jesteśmy w aptece!
Młynki do kawy mogą mieć różne zakresy mielenia. Od przemiału bardzo drobnego do espresso, przez grubsze jak kawiarka czy V60, aż po Chemexa czy inne metody. Niektóre młynki – takie jak Comandante – mają szerokie zakresy i pozwalają ne eksperymenty z mieleniem pod espresso, jak i metody przelewowe. W przypadku młynków ręcznych, ustawienie grubości mielenia kawy zazwyczaj reguluje się kręcąc żarnem, a dokładniej się przy pomocy charakterystycznego klikera, o wyraźnym, powtarzalnym skoku. Łatwo więc liczyć kliknięcia i na tej podstawie ustawiać bądź wracać do ulubionych parametrów. Jest to jeden z popularniejszych sposobów, jednak zachęcamy do zerknięcia na instrukcję obsługi Waszego modelu i sprawdzenie, jak dokładnie można w nim zmieniać grubość mielenia. No dobrze, ale ile tych klików? To zależy od samego modelu młynka, metody jaką parzycie kawę i wreszcie od samych ziaren. Nie jest to prosta sprawa i dlatego też bardzo często pojawiają się pytania z cyklu – Na ile kliknięć ustawić Comandante pod Chemex? – bądź – Pod tę Brazylkę to na ile ustawić Komesia? – I tak dalej.
W tym poradniku postaramy się przybliżyć Wam pewne punkty zaczepne, które pomogą znaleźć odpowiedź jak ustawić grubość mielenia kawy w młynku ręcznym. Bo to nie jest apteka! Kawa kawie nierówna. Niektóre ziarna są bardziej suche i mniej gęste, więc woda szybciej przez nie przepływa. Inne tworzą bardziej zwarte struktury. To przekłada się na duże zróżnicowanie grubości mielenia nie tylko ze względu na metodę parzenia, ale i różnice w kawie oraz w porcji, którą chcemy zaparzyć. W końcu nawet do tego przysłowiowego dripa zmielimy trochę grubiej, kiedy parzymy 600 ml, niż gdy sięgamy po poranną, pojedynczą porcję 300 ml. Poza tym, pomiędzy różnymi modelami młynków występują odchyły przy kliknięciach i może się zdarzyć, że ta sama kawa, z tej samej metody na dwóch młynkach będzie optymalnie zmielona przy 25 i 30 kliknięciach. Zatem poniższe propozycje i zakresy, jak ustawić grubość mielenia kawy w młynku ręcznym, traktujcie jako porady i punkt zaczepienia, gdzie szukać jakiegoś ciekawego optimum. To natomiast nie zabrania Wam eksperymentów i poszukiwań najlepszego smaku kompletnie poza przedstawionymi skalami!
Jak ustawić młynek do kawy pod…
Jeszcze zanim zaczniemy ustawianie młynka do kawy, ustalmy dwie rzecz. Niektóre młynki stworzone są tak, żeby nie trzeba było liczyć klików, ponieważ posiadają inne podziałki, ale jeśli posiadacie taki, który ustawia się poprzez kręcenie żarnem, to ta zasada jest dla Was. Punkt “0”, od którego liczy się kliknięcia. Skręcacie żarna tak, by nie mogły się kręcić i powoli rozkręcacie. Dojdziecie do momentu, kiedy poczujecie przeskok i jedno kliknięcie zacznie już luzować żarna, pozwalając im swobodniej się poruszać. To jest kliknięcie numer jeden. Kolejna rzecz – zakresy pomiędzy młynkami mogą się różnić, najlepiej więc sprawdzić wytyczne dla konkretnego modelu. Zazwyczaj znaleźć je można w instrukcji obsługi, na opakowaniu lub na samym sprzęcie (np. przy pokrętle do zmieniania ustawień). W tym wpisie, jako przykład podamy propozycje klików dla młynka Comandante.
Kawiarka
Kawiarka to bardzo popularna metoda parzenia kawy w domu. Lubi drobne mielenie, choć nie aż tak drobne jak do ekspresów ciśnieniowych. Odpowiednie ustawianie młynka do kawy pod kawiarkę powinno dać przemiał przypominający drobny piasek. W zależności od wielkości naszej moki, mielenie w młynku Comandante do tej metody przypada na okolice 16 – 21 kliknięć dla zwykłej osi i 25 – 30 dla osi Red Clix. Koniecznie poczytajcie też tekst o tym, jak przygotować kawę w kawiarce, żeby wszystko było jak najsmaczniejsze.
AeroPress
Z AeroPressem sprawa jest skomplikowana. Szczerze, najlepsze ustawienie młynka do kawy znajdziecie między 10, a 50 kliknięć… Bo dla tej metody parzenia jest nieskończona ilość przepisów, proporcji, czasów i kombinacji. Stąd ustalenie czegoś takiego jak “standardowe mielenie” nie do końca ma rację bytu. Przyjmuje się, że do standardowej metody, zmielone ziarna powinny przypominać gruby piasek i powinny spadać z palców pod wpływem grawitacji. Zostawiamy wskazówki, na jakich ustawieniach najczęściej mielimy w Comandante dla metody zwykłej i odwróconej. Dla pierwszej, z reguły drobniej, w okolicach 20 – 22 kliknięć w standardowej osi, w Red Clix 25 – 30. Przy metodzie odwróconej mielimy odpowiednio w przedziale 24 – 28 i 32 – 36 kliknięć.
French Press, cupping i ekspres przelewowy
Przyjęło się, że we French Pressie najlepiej jest używać grubego mielenia, bo jest dłuższy kontakt z wodą – około czterech minut. Z doświadczeń wiemy, że nie musi to być żwir i gruz. Najlepiej sprawdza się coś w okolicach grubszego dripa, podobnie jak do cuppingu, jeśli chcielibyście przygotować go u siebie. Zatem na Comandante proponujemy szukać w przedziale 27 – 32 kliknięć dla osi standardowej i gdzieś 50 – 55 kliknięć dla Red Clix. Te ustawienia powinny sprawdzić się też w ekspresach przelewowych typu Moccamaster czy Wilfa. Najczęściej przygotowuje się w nich większe porcje, przynajmniej półlitrowe, więc grubsze mielenie wskazane. Tym bardziej, że trapezowe filtry do kawy, które są najpopularniejsze w tych urządzeniach lubią być grubsze od standardowych filtrów V60.
Chemex
Dla tego designerskiego flakonika, jakim jest Chemex i jego oryginalnych, papierowych filtrów, należy poszukać grubego mielenia. Ta metoda parzenia najczęściej jest wykorzystywana przy większych ilościach kawy, od pół litra w górę. Do tego gruby, mocno filtrujący papier i optymalny czas parzenia w okolicach 4:00 minut. To wszystko złożone w całość wymusza użycie grubszej frakcji. Zmielona kawa do Chemexa wyglądem przypomina sól morską. Przy standardowej osi Comandante są to wartości 40 – 45 kliknięć. Przy osi Red Clix najczęściej poszukuję ustawień od 55-60 kliknięć w górę, do 65.
Uściślając
Na potrzebę zmielenia w grubszy czy drobniejszy sposób wpływa nie tylko wybór metody, ale także rodzaj ziaren. Ich stopień wypalenia, świeżość, zarówno kiedy była palona jak i kiedy była zbierana, miejsce pochodzenia, typ obróbki, rodzaj odmiany botanicznej… Każdy z tych elementów, ale i jeszcze kilka innych wpływają na to, jak ustawić grubość mielenia w młynku, aby uzyskać optymalny czas parzenia i smaczne efekty w filiżance. Stąd nie pozostaje nic innego, jak mieć jakiś punkt zaczepienia, choćby w postaci tego artykułu i szukać swoich rozwiązań, które i tak nigdy nie będą w pełni uniwersalne! Kawa to złożony i bardzo różnorodny produkt. Ale to właśnie stanowi o jej sile i pięknie, czyż nie?