Filtry do kawy – jak ich używać i jaki rozmiar wybrać?
Do stworzenia kawy przelewowej potrzebujemy: kawy (a jakże!), młynka, wagi, zaparzacza, wody, czajnika, serwera i związku X… filtrów znaczy się, papierowych filtrów do kawy – i to w odpowiednim rozmiarze. Bez tego niepozornego kawałka papieru każdy poranny przelew zamieniłby się w kawową „plujkę”, zwaną profesjonalnie: „parzeniem kawy metodą cuppingową”. Zapraszamy na prześwietlanie tego kawałka celulozy z kilku stron… „promieniami X”! Po lekturze stanie się jasne jakie rodzaje i rozmiary filtrów do kawy wybrać oraz jak używać filtrów do kawy.
Filtry z dnem w kształcie linii
Filtry podwójnie zaginane, z płaskim dnem wykorzystywane są w automatach przelewowych Moccamaster, w zaparzaczach i ekspresach Melitta oraz urządzeniach Clever. Bywają one dość często parowane z innymi urządzeniami mniej rozpoznawalnych firm – najczęściej w elektrycznych ekspresach przelewowych starszego typu. Zajmują mało miejsca i są proste w użyciu.
Filtry okrągłe
Te najmniejsze, cienkie papierowe dyski to filtry pasujące do kawowych strzykawek – AeroPress’u, Deltera oraz urządzenia Slowpresso. Jest też wersja papierowych dysków z dziurką – te pasują do urządzenia zwanego syfonem oraz Clear Water Dripper – stacji od Hario do macerowania kawy na zimno. Ten rodzaj filtrów jest najłatwiejszy w transporcie – zajmują najmniej miejsca i nie są im straszne lekkie zagięcia.
Filtry do kawy rozmiary
Papierowe filtry do kawy rozmiary mogą mieć różne i - zwłaszcza na początku - może być ciężko połapać się jakie najlepiej wybrać. Skoro przedstawiliśmy już rodzaje filtrów, rozprawmy się jeszcze z pytaniem: filtry do kawy jaki rozmiar? Odpowiedź brzmi: to zależy. Od używanego zaparzacza oczywiście! Posłużmy się tutaj przykładem dripperów Hario. Klasyczny dripper V60 może mieć trzy rozmiary 01, 02 oraz 03 i takie też rozmiary filtrów znajdziemy. Mając dripper Hario V60-02 wybieramy filtr do kawy rozmiar 2. Mniejszy byłby za mały, a większy wystawałby dużo ponad zaparzacz. Brzmi logicznie, prawda? Czy dałoby się przyrządzić z nimi kawę? Pewnie tak, jednak z pewnością byłoby to mniej wygodne.
Innym dobrym przykładem są rozmiary filtrów do kawy Melitta. Tutaj również warto zwrócić uwagę, jakie filtry do danego urządzenia rekomenduje producent i najlepiej się tych wytycznych trzymać. Unikniemy wtedy konieczności kupienia kolejnych lub zabawy w przycinanie czy składanie, które oprócz uciążliwości, mogą na domiar złego nawet nie zadziałać. Zatem, w przypadku dripperów Melitta powinniśmy wybrać filtr do kawy rozmiar 2 czy 4? Jeżeli mamy rozmiar zaparzacza 1x2 wybieramy również filtr z tym oznaczeniem. Natomiast do drippera z oznaczeniem 102 dobieramy filtry 102.
Filtry do kawy rodzaje – biały i… brązowy?
Jakie są rodzaje filtrów do kawy? Spoglądając na ofertę filtrów, łatwo dostrzeżemy dwa dostępne kolory: biały i brązowy. Czym się różnią? He, he, kolorem! Stoi jednak za tym coś więcej… Filtry białe to tzw. „filtry bielone”, w procesie produkcji pozbawia się je ligniny, która powoduje żółknięcie papieru. Białe filtry są więc poddawane dodatkowo procesowi wybielania. Otrzymujemy dzięki temu filtr o mniejszym wpływie na smak kawy kosztem wydłużenia procesu produkcyjnego. Podsumowując – wybierając filtry brązowe musimy je jeszcze dokładniej przepłukiwać wrzątkiem z posmaku papieru niż w filtrach białych. Zmniejszamy jednak, najczęściej, wpływ produkcji filtrów na środowisko, ponieważ ich wytworzenie trwa krócej i wymaga mniejszej ilości procesów. Który kolor wybierzesz? Wszystko zależy od twoich preferencji.
Naturalnie, im filtr grubszy tym dłuższy czas przelewania kawy (w metodach grawitacyjnych – przy użyciu dripperów) bądź większej siły należy użyć przy przeciskaniu czarnego napoju (w przypadku parzenia w AeroPress’ie). Dlatego parzenie w Chemex’ie wymaga nieco grubszego mielenia i trwa zazwyczaj dłużej niż zaparzanie kawy np. w dripperze Hario V60. Należy pamiętać o dobraniu odpowiedniego stopnia zmielenia kawy do posiadanego filtra, mając m. in. na uwadze jego grubość.
Grubość, przez to rodzaj, wybranego filtra ma również wpływ na to jak długo będziemy czuli kawę po jej wypiciu, tzw. „aftertaste”. Im filtr grubszy i bardziej oddziela olejki w napoju, tym finalnie mniejsze body i krótszy aftertaste. Więcej przeczytacie o tym w porównaniu filtrów od Hario z filtrami z Chemex’a na naszym blogu.
Test smaku
Żeby sprawdzić w praktyce jak poszczególne filtry działają, zaaranżowaliśmy krótki test smaku. Z każdego filtra wycięliśmy kółko pasujące wymiarami do AeroPress’a. Każdy suchy filtr został potraktowany 100 ml wrzątku, który po przestudzeniu trafił wprost do kubków smakowych.
Najmniej wyczuwalny posmak papieru uzyskaliśmy z filtra do Chemex’a oraz z urządzenia Delter. Najmocniej wyczuwalny wpływ filtra na smak wody miały brązowe wersje, zwłaszcza brązowy filtr od Gabi. Gdzieś pomiędzy, w tym teście smaku, uplasowały się filtry od Hario V60, niezależnie od koloru.
Przy drugim zalaniu wrzątkiem, wcześniej przelanych filtrów, nie był już wyczuwalny wpływ papieru na smak wody. Potwierdza to tylko konieczność każdorazowego przelewania filtra wrzątkiem przed właściwym parzeniem kawy.
Papierowe filtry do kawy jak używać
Z powyższego fragmentu testu wiecie już, że polecamy przelewać filtry wodą przed przystąpieniem do parzenia, a zatem przedstawmy, krok po kroku, jak używać filtrów do kawy.
- Zaczynamy od wyjęcia filtra i tutaj możemy spotkać pierwsze różnice. Klasycznym filtrom stożkowym lub z płaskim dnem zazwyczaj wystarczy tylko nadać odpowiedni kształt tak, żeby jak najbardziej przylegały do naszego zaparzacza. Natomiast istnieją filtry, które musimy sami złożyć, przykładowo do Chemexa. Wtedy najlepiej posłużyć się instrukcją składania, która powinna być na opakowaniu.
- Następnie umieszczamy nasz filtr w zaparzaczu i dokładnie moczymy go wodą. Możemy użyć gorącej wody, wtedy dodatkowo rozgrzejemy też zaparzacz i serwer, lub wody z kranu. Pamiętajcie o opróżnieniu naczynia z wody po przelaniu filtra!
- W kolejnych krokach wsypujemy zmieloną kawę i zaparzamy zgodnie z metodą, której używamy. Używanie filtra opanowane!
Podsumowanie
Teraz już świat filtrów do kawy nie ma dla Ciebie tajemnic – znasz ich rozmiary, rodzaje oraz wiesz, jak ich używać. Od teraz wybór odpowiedniego filtra nie będzie stanowił dla Ciebie problemu. Jeśli jednak wahasz się między kilkoma opcjami może to idealna okazja i czas na… własne testy? Niezależnie od tego jaki filtr wybierzesz, pamiętaj o najważniejszej zasadzie: zawsze przelewaj filtr wrzątkiem zanim wsypiesz do niego kawę. Dzięki temu nie poczujesz smaku papieru w twojej kawie, a tylko to, co oferują starannie przygotowane ziarna kawy. Powodzenia i udanych przelewów!